Қайғыдан қамкөңіл болған ана жасы жиырма беске жеткенде қыршынынан қиылған қызын ойлап дөңбекшіп жата алмады. Бауыр еті баласының көз жұмғанына аптадан асса да, әлі де көне алар емес. Қызының жарқын күлкісі, жадыраған жүзі көз алдына елестеп, енді көрмейтініне сене алмайды, сенгісі келмейді… Жылай-жылай көз жасы да таусылғандай. Ой тұңғиығына батып жатып, бір мезетте көзі ілінді. …
Бұдан бірнеше жүздеген жылдар бұрын араб ру басыларының бірінің қызына құда түсіп, сөз байласады. Туған ұясынан ұзатылғалы отырған қызын қасына оңаша алып, анасы мынадай өсиет айтқан екен:
«Қызым, егер ата-ананың байлығы себепті тұрмысқа шығуға мұқтаждық болмаса, сенің де туған ұяңды тастамауыңа болар еді. Өмір біз ойлағандай емес. Біз еркектер үшін жаралғанбыз, ал еркектер біз үшін жаралған.» …
Мына бір «памперс» деген пәле болды, — дейді ол ызаланып, баланың бұтын қарығаннан басқа түк пайдасы жоқ. Ана үйдегі келінге бесіктің пайдасын айта-айта шаршадым. Памперске әбден сеніп алған, менің айтқанымды құлағына ілмей жүр.
Қалампыр әже бұдан соң өздерінің жас кезінде бесікті қалай пайдаланғаны жөнінде жырқып айта бастады. Оның айтуынша, бесік деген – сәби үшін де, оның …
Қазіргі жан-жақты дамыған заманда адам қолданысы үшін әртүрлі заттар, техника, түрлі жиһаздар шығып жатыр. Оның ішінде сәбилерге арналған кеуеттер де жоқ емес. Бұл керуеттер атам қазақ пайдаланған бесікті әрі ысыруда. Көптеген жастар бесік баланың аяқ-қолын таңып, қысып жатады, сондықтан қимылы азайып, аурушаң болады деп, бесіктен бас тартып жатад. Егер бұл рас болса, ғасырлар бойы бесікке …
Шыр етіп дүниеге келген сәби ананың ақ сүтінің дәмін татып, аялы алақандарының жылуын сезініп, нұрлы көздерінің мейіріміне бөленеді. Әрбір сөзінен тәлім алып, тәрбиесін бойына сіңіреді. Сол тәрбие оның болашақта қандай адам болатынына үлкен әсер етеді. Адамдықтың негізін әйел деп білген Мұхтар Әуезов «Мешел болып қалмаймын десең, бесігіңді түзе» деп бекер айтпаған. Аналарымыз қандай болса, болашағымыз …
+90
немесе гендерлік саясат дұрыс па, әлде бұрыс па?
Қазақтың көшпелі дәуірінде қыздарды, әйелдерді жоғары бағалаған. «Олар-өмір-өмірдің сәні мен салтанаты, ер адамдардың ақылшысы, балалардың тәрбиешісі» деп қараған. Әйел туралы сөз қозғау әрі оңай, әрі қиын. Әйел ибалы қыз, инабатты келін, қарындас, ана, апа, әже. Тоғыз ай, он күн толғатып, «тар құрсағын кеңітіп, тас емшегін жібітіп» әйел бүкіл …
«Заманақыр боларда,
Жер тақыр болар,
Халқы пақыр болар.
Балалары жетiм болар,
Әйелдерi жесiр болар,
«Ә» десе «мә» дейтiн кесiр болар.
Бас қосылған жерде
Әйел жағы ден болар.
Жаман-жақсы айтса да,
Өзiнiкi жөн болар.
Орай салып бастарын,
Желпiлдетiп шаштарын,
Тақымдары жылтылдап,
Емшектерi салпылдап,
Ұят жағы кем болар…»
МӨҢКЕ БИ
ТҮСIК ПЕН ТҮЙСIК
Жасанды түсiк жасату – қоғам дертi. Бұл – айтылмай жүрген сөз емес, амалға аспай жатқан мәселе. Кезiнде жан шошырлық деректi фильмдер …
«…Алдында тісі ақсиған, ұзын бойлы, қолында ұзын қара пышағы бар қара кісі тұр екен. Даланың жыны осы ғой деп ойлай беріп еді, анау Қасымға әмірлі дауыспен ақырып:
– Артымнан еріп жүр, әлсіз денеңнің шаршап талғанына қарама!
Аяғыңа кірген тікенге, жырған тасқа, қарама! Өліп қалсаң да артымнан еріп отыр! – деп жүріп кетті. Әлсіз жетім:
– Ағатай, жетіммін… – …